Dezenfeksiyon işlemi bir ortamın, yüzeyin veya alanın virüs, bakteri vb gibi zararlı mikroorganizmalardan arındırılması olarak tanımlanabilir. Bu işlem için kullanılan maddeler, teknikler, sistemler ve ekipmanlar dezenfeksiyonun amacına ve kullanım yerine bağlı olarak değişebilmektedir. Günümüzde dezenfeksiyon sistemleri ‘ne en fazla ihtiyaç duyulan alanların başında havuzlar, su arıtma tesisleri, soğutma kuleleri ve buna benzer uygulamalar gelmektedir.
Temiz su kullanımının çok önemli olduğu bu uygulamalarda, suyun içerisinde yer alan bileşenlerin temizliği, ölçülmesi ve sürekli olarak kontrol altında tutulması gerekmektedir. Endüstriyel uygulamalarda bu işlemi gerçekleştirmek manuel olarak çok zor olacağından otomatize edilmiş sistemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda, pompa, filtre, valf, ölçüm sistemleri, vakum regülatörleri, dedektörler vb gibi ekipmanların yer aldığı dezenfeksiyon sistemleri kullanılmaktadır.
Dezenfeksiyon Yöntemleri
Dezenfeksiyon sistemlerinin farklı çalışma prensipleri mevcuttur. Örneğin, mikroorganizmalar ısıya karşı dayanıklı olmadığı için yüksek ısı ile dezenfeksiyon yöntemi oldukça yaygındır. Fakat, suyun dezenfeksiyonunda bu yöntem çok uygun olmadığından teknolojinin de gelişmesiyle beraber zamanla farklı teknikler ortaya çıkmıştır. Günümüzde, bu işlem için en sık kullanılan dezenfeksiyon sistemleri arasında klorlama ve UV dezenfeksiyon gelmektedir. Yine aynı şekilde, kimyasal dezenfektan olarak ozon da yaygın şekilde kullanılmaktadır. Bunun işlem için uygulamaya bağlı olarak farklı kapasitelerde ozon jenaratörlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Dezenfeksiyon yöntemleri arasında bir diğer etkili teknik ise UV dezenfeksiyon ‘dur. Bu teknik, çok uzun yıllardır farklı dezenfeksiyon uygulamaları için kullanılmakta olup içme suyu temini, atık ve soğutma suyu arıtımı gibi amaçlarla da sıklıkla tercih edilmektedir. UV dezenfeksiyon sistemleri, montaj türü, ihtiyaç duyulan minimum ve maksimum su debisi, açık veya kapalı kanal uygulamaları gibi parametrelere bağlı olarak seçilmektedir. UV dezenfeksiyon yönteminde otomatik ve manuel temizleme alternatifleri de bulunmaktadır.
Kimyasal dezenfektanlar arasında, birçok avantajlı özelliği sayesinde çok geniş bir kullanım alanına sahip olan klor, gaz fazında kullanıldığı için işletme maliyetlerini de düşürmektedir. Klorun bir diğer öne çıkan özelliği ise tuzdan klor üretim jeneratörleri ile hızlı ve ucuz bir şekilde temin edilebilmesidir. Klorun dezenfektan olarak kullanıldığı sistemlerde, manometreler, basınç düşürme vanaları, filtresi, kollektör vanaları, dedektörler vb gibi ekipmanlar, öne çıkan aksesuarlar arasındadır.
Dezenfeksiyon Sistemleri Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bu sistemler, uzun vadeli yatırım olarak düşünüldüğünden, seçiminde birçok farklı konunun değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, dikkat edilmesi gereken en önemli parametreleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Dezenfekte edilecek suyun kullanım amacı
Su miktarı, debisi, sıcaklığı, içermesi gereken maksimum partikül sayısı
Gereken dezenfeksiyon limitleri ve mevcut sudaki zararlı mikroorganizma değerleri
Dezenfeksiyon sisteminin kurulumu, devreye alımı, işletilmesi, bakım ve tamir prosedürlerinin hızlı ve kolay olması
Sistemin çalışırken ve ömrünü tamamladıktan sonra insan sağlığı ve çevre için herhangi bir risk barındırmaması. Örneğin, dezenfeksiyon uygulamalarında kullanılan ozon, normal şartlarda zehirli bir gazdır. Fakat, ozon dezenfeksiyon sistemleri , kontrollü ve güvenli bir şekilde çalıştırılarak oluşabilecek tehlikelerin önüne geçilmektedir.
Sistemin ilk yatırım ve işletme maliyetlerinin bütçeye uygun olması