Dozaj pompası sektör içinde yer yer dozajlama pompası adıyla da anılabilir. Temel olarak bu tip pompalar, aslında pozitif deplasmanlı pompalar olarak işlev görür, solenoid versiyonları da vardır. Genel olarak belirli bir zaman diliminde belirli bir kimyasal maddeyi gaz, buhar ya da sıvı akışına doğrudan enjekte eder.
Küçük olan dozaj pompaları, yüksek verimlilik içeren kontroller için son derece hassas bir akış hızı sağlar. Dozaj pompaları günümüzde genelde atık su arıtmalarından gıda işleme alanlarına dek pek çok noktada kendine yer bulabilmektedir. Bunun yanında tarım, imalat, yüzme havuzları, soğutma kuleleri, kimya sanayi ve benzeri alanlar da örnek teşkil eder.
Dozaj Pompaları Çalışma Prensibi
Dozaj pompaları, kimyasal ürünü sıvı olan akışa enjekte eder. Sıvılardan bu biçimde çökeltme yapmak da mümkün olur. Bu arada katkı maddelerine uygun kıvamın sağlanması noktasında da bu özel pompalara başvurulur. Tüm bu sebeplerden dolayı geniş bir alana temas ettiğini söylemek zor değildir. “Dozaj pompaları nasıl çalışır?” sorusuna sağlıklı cevap vermek adına bazı kriterlere dikkat etmek gerekir. Örneğin dozaj pompaları; marka ya da modellere bağlı olarak birbirinden farklı yöntemlerle çalışabilmektedir.
Bu türlerin içinde elektromanyetik dozaj pompaları, motorlu pompalar ve elektriksiz olan dozaj pompaları ön plana çıkmaktadır. Diğer taraftan da farklı olarak özel bazı dozajlama sistemlerine de değinmek gerekebilir. Tüm dozaj pompası türlerinin özellikleri incelendiği zaman aslında her birinin kendine has bir çalışma prensibine sahip olduğu görülecektir. Bu üç tür dozaj pompaları ışığında söz konusu prensiplere göz atabiliriz.
Elektriksiz Dozaj Pompaları Nasıl Çalışır?
Adından da anlaşılacağı üzere elektriksiz dozaj pompaları herhangi bir elektrik aksamına ihtiyaç duymaz, sıvıdan sıvıya hassas dozajlama ve karıştırma sorunları için bir çözümdür. Bu anlamda tasarımları basit ve anlaşılırdır, sadece su akışına bağlı olarak elektriksiz çalışır , güç kaynağı olarak su akışını kullanır. Buna rağmen yarattığı sonuç itibariyle oldukça etkilidir. Su, gerekli kimyasalı depodan emen ve tekrar suya enjekte eden pompayı aktive eder. Elektriksiz pompanın içinde, kimyasal su ile karıştırılır ve su basıncı, istenen şekilde oranlanan kimyasalı çıkışa yönlendirir. Ayarlandıktan sonra pompaya herhangi bir işlem veya harici kontrol gerekmez. Ana su hattında meydana gelebilecek akış ve basınç değişikliklerine bakılmaksızın, konsantrasyon miktarı elektriksiz dozaj pompasına giren su hacmi ile doğru orantılı olacaktır. Yüksek dozaj hassasiyeti olabilecek tüm aşırı doz risklerini ve problemleri ortadan kaldırarak sağlıklı bir uygulama yapılmasına olanak sunar.
Elektriksiz dozaj pompalarının özellikle kurulum ve devreye alınma süreçleri oldukça pratiktir. Elektriksiz dozaj pompalarında farklı kimyasallar için uyumlu farklı malzeme yapısı kullanılmaktadır.
Motorlu Dozaj Pompaları
Çalışma şekline bakıldığında; dozaj pompalarının belirli bir zaman diliminde belirli bir hacim kimyasalı haznesinden çektiği ve hapsettiği bilinmektedir. Bunun neticesinde kimyasal olan maddeyi, istenen noktaya yine belirlenen miktarda enjekte ederek görevini yerine getirir.
Bu işlemi motorlu dozaj pompalarıyla yapmak etkilidir; adından anlaşılacağı gibi standart elektrik motorları ile çalışan bu tür diyaframlı yada pistonlu dozaj pompaları yüksek çalışma kapasitelerine sahiptir. Elektrik motorlu dozaj pompası, diğer dozajlama pompalarına kıyasla daha dayanıklı, uzun ömürlü ve ağır hizmet tipidir denilebilir. Gerektiğinde gelişmiş kontrol sistemi de adapte edilerek otomasyona uyumlu hale kolaylıkla getirilebilir.
Elektromanyetik Dozaj Pompaları
Bir diğer dozaj pompası türü olan elektromanyetik dozaj pompaları, çalışma prensibiyle diğer türlerden keskin şekilde ayrılır. Bu tür pompalar günümüzde oldukça popülerdir ve çalışma biçimi itibariyle diyaframlı dozaj pompalarını anımsatırlar.
Ayrıldığı nokta ise diyafram hareketinin gücünü mıknatısın veriyor olmasıdır. Dolayısıyla elektrik enerjisiyle beraber bir manyetik alanın yaratılması sağlanmış olur. Neticede de solenoid bobine bağlı olan diyaframın devinimi oluşturur. Tüm bu süreç, kimyasal dozajın meydana gelmesini sağlar.