Ozon jeneratörleri, solunan havayı kendi bünyesindeki proses ile ozon gazına çevirerek ozon üreten sistemlerdir. Bu jeneratörler, yaşamın her alanında, yaşam kalitesini ve dezenfektasyonu arttırma amacıyla kullanılabilir.
Ozon, üç tane oksijen atomunun bir araya gelerek oluşturduğu molekül yapılı bir atomdur. Kimyasal olarak O3 şeklinde ifade edilir. Renksiz bir gazdır. Keskin ve karakteristik kokuya sahip olan ozon gazı aynı zamanda dünyamızın etrafını sararak canlılara gelebilecek zararlı güneş ışınlarını da önlemektedir. Ozon gazı oda sıcaklığında soluk mavi renkte gözlemlenebilir. Bu gazın 0,12 düzeyini aşması insan sağlığına zararlı olarak kabul edilmektedir.
Ozon gazı gelişmiş ülkelerde özellikle su arıtma, gıda, tekstil ve lojistik gibi alanlarda yaygın olarak alternatifsiz dezenfektan aracı olarak kullanılmaktadır. Ozon jeneratörleri ile suni şekilde elde edilen bu gaz mikropları öldürmede oldukça etkilidir. Ayrıca koku giderme özelliği ile de ortamdaki kötü kokuları yok eder. Doğru alanlarda, doğru ozon jeneratörleri ile tam ve etkin şekilde temizlik sağlamak mümkündür.
Ozon Jeneratörleri Nerelerde Kullanılır?
İşletme maliyetinin düşük olması, tam dezenfeksiyon sağlaması ve bunların yanında kötü kokuları gidermesi gibi özellikleri sebebiyle yaşamın her alanında kullanılmaktadır. Kullanım alanlarına örnek verecek olursak:
İçme suyu sterilizasyonu (Su arıtma istasyonu gibi alanlarda ozon gazından faydalanılır.)
Kapalı ortamların hava temizliği
Restoran, kafe ve pastanelerin dezenfeksiyonu
Tıbbi uygulamalar
Laboratuvar ve laboratuvarda kullanılan aletlerin sterilizasyonu
Yüzme havuzlarında kullanılan su ve diğer havuz donanımları
Anaokulları ve kreşlerin dezenfeksiyonu
Gibi alanlarda çokça karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca gıda, sağlık, enerji gibi birçok alanda da ozon temizliğinden yararlanılmaktadır.
Ozon Jeneratörleri Nasıl Çalışır?
Havadaki oksijen moleküllerini parçalayarak ozon gazı üretimini sağlayan ozon jeneratörlerinin çalışma prensipleri şu şekilde sıralanmaktadır:
Sessiz Korona Deşarjı: Elektrik deşarjları ile iki atomlu oksijen atomlarını parçalayarak bu atomları bir araya getirmesi sonucunda ozon gazını ortaya çıkartır. Bu teknik, ozon jeneratörlerinde temel çalışma prensibini oluşturur.
Ultraviyole Radyasyon: Güneşten yayılmakta olan morötesi ışınların yaydığı radyasyon oksijenin atomlarına ayrılmasına sebep olmaktadır. Bu sebeple stratosferde ozon oluşumu görülmektedir. Bu durumla benzerlik gösteren teknikle çalışan ozon jeneratörleri, korona deşarjı ile çalışan ozon jeneratörlerine göre daha düşük verim sağlamaktadır.
Ozon Jeneratörleri Özellikleri
Ozon jeneratörleri kullanım alanları ve kullanım amaçlarına göre kendi içerisinde farklı modellere ayrılmaktadır. Birim zamanda ürettikleri ozon miktarı başta olmak üzere çalışma prensibi, tasarım ve aynı zamanda tüketilen enerji gibi konularda birbirinden ayrılan ozon jeneratörleri karşımıza çıkmaktadır.
Her ozon jeneratörünün kullanım ömrü birbirinden farklılık göstermektedir. Ortalama olarak ömrü; hangi şartlarda kullanıldığına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Basit bir ozon jeneratörü ortalama beş bin saat sağlıklı bir kullanım sağlar. Belirtilen bu ortalama ömür, düzenli bakım ve doğru kullanım ile daha da uzatılabilir.
Ozon jeneratörlerinin üretmekte olduğu ozon miktarı, jeneratör tipine bağlı olarak saatte 40 – 50 gram bandından başlayarak, 70 – 80 kilograma kadar çıkabilmektedir. Ayrıca ozon konsantrasyonu da %2 ile %15 arasında değişim göstermektedir. Uygulama tipi ve üretilmesi istenen ozon miktarı göz önünde bulundurulduğunda, ihtiyaçlara cevap verebilecek tiplerde ozon jeneratörleri bulunmaktadır.
Jeneratörlerde kendisi haricinde yedek parçaları ve aksesuarları da oldukça önem taşımaktadır. Ozon gazı konsantrasyonu analizörü, ozon imha ünitesi ve ozon kaçak dedektörleri gibi parçalar sistemin sağlıklı çalışabilmesini sağlayan en önemli parçalardandır.
Dünyada son zamanlarda yaşanmakta olan pandemi ile birlikte özellikle dezenfeksiyon ve hijyen sistemleri hayatımızda büyük önem ve öncelik kazanmıştır. Ozon jeneratörleri ile buna bağlı olan ürün ve tamamlayıcı aksesuarlara endüstriyel düzeyde artan bir ilgi gündeme gelmiştir. Dezenfeksiyon sistemleri, bilindiği gibi su arıtma, temizlik, gıda, sağlık, yüzme havuzu uygulamaları gibi birden fazla alanda zorunlu olarak kullanılmaktadır. Özellikle zararlı organizmaların yok edilmesi ve önlenmesinde bahsedilen bu sistemlerin kullanılmasının sağladığı güven ortadadır.
Dezenfeksiyon sistemleri içerisinde farklı prensipler ya da uygulama biçimleri izlenebilmektedir. Ozon gazı, bu dezenfeksiyon işlemlerinin arasında en aktif şekilde kullanılmakta olan alternatif olarak kaşımıza çıkmaktadır. Uygulama yapılan bölgelerde talebe ya da ihtiyaca bağlı olarak o ortama en uygun olan kapasiteye sahip ozon jeneratörleri tercih edilmektedir. Sistemin aksamadan sonuç vermesini sağlamak için ozon miktarının hassas biçimde kontrol edilmesi ve değerlerinin belirlenmesi oldukça önem taşımaktadır.