Endüstrinin pek çok safhasında farklı amaçlara yönelik olarak kullanılan havalı pompalar, aynı zamanda havalı diyaframlı pompalar olarak da bilinmektedir. Nitekim bu alternatif ismi, söz konusu pompanın çalışma prensiplerine dair işaretler sunar.
Havalı Pompanın Özellikleri
Temel olarak akışkanın hareketini sağlamak amacıyla başvurulan bu pompalar, enerji kaynaklarına, malzeme tipine ya da çalışma şekline göre gruplandırılır. Havalı pompalar da adından da anlaşılacağı üzere enerji kaynağı anlamında elektrik enerjisine muhtaç olmayan tipte pompalardır. Bu özel ve ayrıcalıklı pompalar, ekonomik anlamda ciddi avantajlar sunar. Elektrik yerine doğrudan basınçlı havayı bir tür enerji kaynağı olarak kullanan pompalar, pozitif deplasmanlı pompalar grubuna mensuptur.
Aslında çalışma tarzına baktığımız zaman emme basma tulumbalarla temel mantık açısından büyük benzerliklere sahip olduğunu rahatlıkla ifade edebiliriz. Akış kapasitesi ya da koşulların ihtiyaç duyduğu basınç düzeyine göre ideal bir kompresörle entegre çalışır. Havalı ya da diyaframlı pompalar, kompresörlerin hava hatlarına bağlandıktan sonra aktif hale gelmeye başlar. Akaryakıttan solvente kadar pek çok akışkanın pompalanmasında öncelikli olarak tercih edilmesinin nedeni patlamazlık olarak da bilinen ex proof niteliğine sahip olmasıdır. Bilindiği üzere elektrikle çalışan pompalar için her daim böyle bir riskten söz etmek olasıdır.
Havalı pompaların içeriğinde çoğunlukla çift diyafram yer alır. Öte yandan yüksek basınç ya da debiye ihtiyaç duyulan durumlarda daha fazla diyaframın kullanılmış olduğu pompalara da rastlamak da olası. Üç diyaframın tercih edildiği pompaları bu açıdan örnekleyebiliriz.
Havalı Pompalar Nasıl Çalışıyor?
Havalı ya da bir başka ifadeyle diyaframlı pompaların çalışma mantığı esasen son derece sade ve basittir. Sistemde basınçlı olan hava, diyafram milinin devinimi ile beraber sırayla dolmaya başlar. Havanın dolmaya başladığı kısımdaki diyaframın ön kısmındaki akışkan sıkıştırılır ve oradan çıkış alanına doğru yönlendirilmeye başlar. Tüm bu hareketlilik içerisinde diyaframın ön bölümünde vakumun oluştuğu görülür. Bu da kaynaktan pompa içine akışkan girişine neden olur.
Tüm bu devinim, periyodik düzeyde kendini tekrar etmeye devam eder. Hareketin devam etmesiyle beraber elbette diyafram deviniminden kaynaklı olarak emiş ve basma işlemi gerçekleşmiş olur. Havalı diyaframlı pompaların sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi adına hava kaynağının basınç düzeyine çok dikkat edilmelidir. Belli bir basın düzeyine sahip olunmadığında sistem, verimli bir şekilde faaliyet gösteremez.
Basınç düzeyini etkileyen farklı dinamikler söz konusudur. Buna rağmen söz konusu basınç değeri ortalama 7-9 bar aralığındadır. Hava, pompada yer alan diyaframları sırayla harekete geçirmektedir. Diyaframların tek tek ve sıra ile çalışması, bu pompaların en önemli noktalarından birisidir. Akışkanı basınç üzerinden çıkışa doğru yönlendirmek adına bu, olmazsa olmaz şartlardan birisidir.